هلیوم نخست در جو خورشید به‌وسیله اسپکتروسکوپ کشف گردید و به همین مناسبت از روی نام خورشید که در یونانی هلیوس Helios می‌گویند. هلیوم عنصر عجیبی است که بعد از هیدروژن سبک‌ترین عناصر می‌باشد ولی برخلاف هیدروژن با هیچ عنصری ترکیب نمی‌شود و قابل احتراق نیست. همین خاصیت سبکی و غیرقابل اشتعال بودن آن موجب گردید که در جنگ جهانی اول به‌جای هیدروژن مورد استفاده قرار گیرد. دریاداری انگلستان متوجه شد که در کانادا گازهائی در طبیعت یافت می‌شود که مقداری هلیوم در آن وجود دارد. از این گازها برای پر کردن بالن‌های دیده‌بانی میدان‌های جنگ استفاده شد. بعداً در ایالات متحده نیز گاز هلیوم با خلوص بیشتری در گاز نفت کشف شد و مقامات انگلیسی برای استفاده از این گاز با آمریکا داخل مذاکره شدند. از سال ۱۹۱۷ که آمریکا وارد جنگ جهانی اول شد استخراج گاز هلیوم با اهتمام بیشتری شروع گردید. قسمت اعظم منابع گاز هلیوم در جنوب غربی ایالات متحده آمریکا قرار داشته و سالانه ۴ بیلیون فوت مکعب از آن بهره‌برداری می‌شود. اولین کارخانه تولید هلیوم در اثر احتیاج روزافزونی که به این گاز در صنایع اتمی و موشکی و فضائی پیدا شد به سال ۱۹۵۹ در شهر کیز واقع در اکلاهما ساخته گردید. این کارخانه سال‌هاست که سالانه بیش از ۲۹۰ میلیون فوت مکعب هلیوم تولید می‌کند. هلیوم در حرارت معمولی گازی است بی‌رنگ و بی‌بو و بی‌طعم. خواص ویژه‌ای که این عنصر دارد امروزه دیگر تنها به درد پر کردن بالن‌ها نمی‌خورد بلکه در رشته‌های مختلف علمی و فنی از نیروی اتمی گرفته تا جوشکاری و نوسان‌سنج‌های بسیار دقیق از این عنصر خورشیدی استفاده می‌شود. جالب‌ترین خواص هلیوم عکس‌العمل آن در مقابل برودت است نقطه غلیان آن پائین‌تر از کلیه عناصر است و موقعی که حرارت آن به ۴ درجه صفر مطلق (یعنی عدم هرگونه حرارت و حرکت در اتم‌ها که ۲۷۳ درجه سانتی‌گراد) برسد هلیوم به‌صورت مایع شگفتی در می‌آید که فاقد هرگونه غلظت است و از کوچک‌ترین منفذها عبور می‌کند علاوه بر این، حالت سوپر کندوکتیو خواهد داشت یعنی هیچ‌گونه مقاومت الکتریکی از خود نشان نمی‌دهد این مایع برای ایجاد صفر مطلق و سوپرکندوکتیو، ساختن سایر اجسام به‌کار می‌رود. هلیوم در فنون و صنایع مختلف علمی امروزی مصارف بسیاری دارد و روز به روز مصارف آن در ماشین‌آلات و ادوات علمی و فنی بیشتر می‌شود. منابع هلیوم: هلیوم گازی است کاملاً ثابت و با هیچ چیزی ترکیب نمی‌شود و در طبیعت به‌طور بسط و مخلوط با سایر گازها وجود دارد. بزرگ‌ترین منبع هلیوم همان گاز نفت است. در اغلب منابع گاز نفت هلیوم به مقدار کمی وجود دارد و در بعضی از منابع گاز نفت مقدار آن به چند درصد می‌رسد. در گازهای آتش‌فشانی نیز هلیوم دیده شده است و در هوای جو زمین هم به مقدار فراوان یافت می‌شود و این موضوع شاید بدان علت باشد که چون هلیوم در اثر تشعشع هسته‌ای و شکستن عنصرهای سنگین‌تر به‌وجود می‌اید از این‌رو خورشید و ستارگانی که در آنها انفجارهای اتمی صورت می‌گیرد مقدار زیادتری از آن را دارا هستند. {از انتشارات شرکت ملی نفت ایران{
